| « powrót | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jakie testy są najbardziej potrzebneZestawy chemiczne do testowania wody są bezwzględnie potrzebne do kontroli jakości wody, a czasem do diagnozowania problemów.
Pożądane parametry chemiczne wody
Kwasowość/zasadowość wody - pHWskaźnik pH<7 oznacza wodę kwaśną, pH>7 - wodę zasadową. PH ma skalę logarytmiczną o podstawie 10 - oznacza to, że różnica o 1 stopień pH odpowiada 10-cio krotnie większemu (lub mniejszemu) stężeniu w wodzie jonów zasadowych OH- lub kwasowych H+. Nawet niewielkie wahania pH są dla ryb groźne. W Polsce, w kranach najczęściej mamy wodę o pH zbliżonym do 7.5 . Test ten jest szczególnie ważny, ponieważ pH w ciągu doby zmienia się na skutek oddychania i przemiany materii roślin - rano jest niższe, wieczorem będzie wzrastać. W skrajnych przypadkach może to doprowadzić do zatrucia ryb na skutek dekalcyfikacji biogenicznej. Ponadto w pH kwaśnym amoniak będzie miał postać jonów amonowych, które nie są dla ryb najgroźniejsze. W pH zasadowym jony te zmieniają się w roztwór znacznie groźniejszego amoniaku. Ilość amoniaku w wodzie powinna zawsze wynosić niemalże 0 mg/dm3, jednak w wypadku problemów z filtrem, czy w przypadku przerybienia, przy wysokim pH ryby będą w większym niebezpieczeństwie niż w wodzie kwaśnej, czyli przy niskim pH. Zawartość azotanów - NO3Poziom azotanów w zbiorniku stale rośnie, są one bowiem końcowym produktem cyklu azotowego i jedyną metodą ich usuwania jest częściowa wymiana wody. Ilość NO3 w akwarium nie powinna przekraczać 25 mg/dm3, za dobre dla ryb warunki można uważać poziom 10-15 mg/dm3. Nadmiar azotanów nie tylko jest dla ryb uciążliwy i zwiększa podatność na choroby, ale również upośledza je w rozwoju. Jeśli masz odpowiednio wydajny filtr, kilka roślin (w zbiorniku typu Malawi, Tanganika roślin prawdopodobnie nie będzie), nie masz przerybienia, i pamiętasz o regularnej wymianie wody - poziom azotanów nie będzie się podnosił powyżej dopuszczalnych wartości. Jeśli jednak się podniesie, to znaczy, że coś w zbiorniku jest nie w porządku. Zawartość azotynów - NO2W dojrzałym zbiorniku poziom NO2 nie powinien nigdy przekroczyć 0.1 mg/dm3. Poziom powyżej 0.5 mg/dm3 jest bardzo groźny dla ryb, a dla wielu już zabójczy. Podwyższony poziom NO2 wystąpi podczas uruchamiania akwarium - dopiero kiedy spadnie do około 0.1 mg/dm3 przyjmuje się, że można włożyć do wody kolejną partię ryb. Amoniak / jony amonowe - NH3 / NH4+Test ten przydatny będzie w trakcie uruchamiania zbiornika, choć można się bez niego obejść o ile będziesz miał test na azotyny. Test ten przydaje się również w wypadku nagłej katastrofy w akwarium - może pozwolić odgadnąć (lub wykluczyć) przyczyny nagłego śnięcia ryb. Testy mierzą "łączną" ilość amoniaku i jonów amonowych. Jadnak to, czy w akwarium znajduje się silnie trujący amoniak (NH3) czy też względnie nieszkodliwe jony amonowe (NH4+) zależy od pH wody i od jej temperatury. W wodzie kwaśnej i/lub niższej temperaturze większa część związku występuje w postaci jonów amonowych, przy wyższym pH i/lub temperaturze większa część zamienia się w amoniak. Poziom amoniaku w akwarium powinien zawsze wynosić 0. Jeśli jednak masz akwarium o wodzie kwaśnej lub temperaturze poniżej 25°C - możesz dopuścić niewielkie (do ok. 0.1 mg/dm3) ilości jonów amonowych. Twardość ogólna - TwO (czyli GH)W Polsce twardość wody mierzymy w skali °n - stopni niemieckich. 1 °n odpowiada 10 mg CaO /dm3 (nie znaczy to, że twardość ogólną powodują wyłącznie związki wapnia). Jeśli jesteś ograniczony finansami i nie zamierzasz modyfikować twardości wody - test ten nie jest cały czas potrzebny, wystarczy, jeśli pożyczysz od kogoś i raz zmierzysz twardość wody w kranie, a po jakimś czasie twardość wody odstałej w zbiorniku. Jeśli będziesz regularne robił podmianę wody, twardość będzie się utrzymywała na mniej-więcej stałym poziomie. Jeśli jednak będziesz tylko dolewał wody która odparowała (nie wolno tego robić !) nie tylko będzie stale rosło stężenie azotanów, ale również twardość wody. Twardość węglanowa - TwW (czyli KH)Tego testu będziesz potrzebował tylko jeśli hodujesz i chcesz rozmnażać rybki wymagające do tarła niskiej twardości węglanowej (skalary, pielęgniczki Ramireza), lub jeśli sztucznie uzupełniasz w wodzie niedobory CO2. Twardość węglanowa działa jak bufor dla dwutlenku węgla, zabezpieczając przez nadmiernym spadkiem pH. Jeśli KH jest mniejsza niż 4°n nawet niewielki nadmiar CO2 będzie powodował zakwaszenie wody które będzie już niebezpieczne dla obsady. Rozpuszczony tlen - O2
W ciągu dnia ryby oddychają (pochłaniaja tlen i wydalacją CO2), zaś rośliny tlen produkują, w niewielkim stopniu też oddychając. W nocy oddychają zarówno ryby, jak i rośliny. Powoduje to znaczne, dużo większe niż w naturze (ze względu na rozmiary zbiornika) wahania ilości tlenu w wodzie, co może prowadzić do duszenia się ryb nad ranem, jeśli cały tlen zawarty w wodzie jest zużyty. W wodzie może rozpuścić się tylko ograniczona ilość tlenu, malejąca ze wrostem temperatury (patrz w tabeli). W naturze rybom wystarcza 3-5 mg O2 na litr (w zależności od gatunku i klimatu pochodzenia ryby). W akwarium tlenu musi być znacznie więcej, ze względu właśnie na wahania dobowe, a także ze względu na zwykle znacznie wyższy niż w naturze poziom związków azotowych - co powoduje zwiąkszone zapotrzebowanie na tlen. Związki fosforu - PO4Związki fosforu stanowią po związkach azotu kolejny produkt przemiany materii ryb. W nadmiarze są one szkodliwe dla ry oraz powodują lawinowy rozrost glonów, w niewielkich ilościach są potrzebne roślinom. Stężenie fosforu w akwarium nie powinno przekraczać 10 mg/dm3, za ilość normalną należy uznać 0.5-1 mg/dm3. Ilość żelaza - Fe2+Niedobory żelaza są najczęstrzą (prócz braku światła) przyczyną żółknięcia i gnicia liści roślin wodnych. Żelaza dostarczać można przez regularną podmianę wody , lecz jeśli w wodzie wodociągowej będzie go za mało (i najczęściej jest) - niezbędne będzie odpowiednie nawożenie. Za wskazaną należy uznać ilość około 0.1 mg/dm3 lub powyżej, nie więcej jednak niż 0.5 mg/dm3. Nadmiar żelaza, podobnie jak nadmiar miedzi może być dla ryb toksyczny (na szczęście przypadek nadmiarów żelaza neleży do rzadkości). Ponadto, nadmiar żelaza może spowodować w akwarium plagę glonów. Z żelazem jest też taki problem, że postać przyswajalna dla roślin to tylko żelazo dwuwartościowe, które w akwarium bardzo szybko utlenia się do Fe3+, zupełnie nieprzydatnego. W pewnych ilościach żelazo w postaci łatwo przyswajalnych chelatów jest do wody wydzielane przez niektóre glony.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||